Theo thống kê của Tổ Chức Ghi Nhận Ung Thư Toàn Cầu GLOBOCAN, ung thư đại trực tràng là loại ung thư phổ biến thứ 3 trên thế giới với hơn 1,9 triệu ca mắc mới trong năm 2022. Tại Việt Nam, đây là loại ung thư phổ biến thứ 4, với tỷ lệ mắc mới là 16.835 ca và tỷ lệ tử vong do ung thư đại trực tràng là 8.454 trường hợp. Vậy ung thư trực tràng là bệnh gì? Nguyên nhân và cách chẩn đoán như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp thắc mắc vấn đề ung thư trực tràng và cách ngừa bệnh hiệu quả
Ung thư trực tràng là gì?
Ung thư trực tràng là loại ung thư khá phổ biến của hệ thống tiêu hóa, xảy ra khi các tế bào trong lớp niêm mạc của trực tràng phát triển ngoài tầm kiểm soát và hình thành khối u.
Ruột già hay đại tràng là đoạn áp cuối trong hệ thống tiêu hóa, trong đó trực tràng là đoạn cuối cùng của ruột già trước khi ra ngoài, kết nối khung ruột già với ống hậu môn. Vì vậy, ung thư ruột già, ung thư đại tràng và ung thư trực tràng thường được gọi chung là ung thư đại trực tràng.
Ung thư đại trực tràng không hiếm gặp tại Việt Nam.
Dấu hiệu ung thư trực tràng
Ung thư trực tràng ở giai đoạn sớm thường không có triệu chứng. Các dấu hiệu cảnh báo ung thư trực tràng bao gồm:
Máu trong phân, hoặc đàm nhớt trong phân.
Thay đổi thói quen trực tiện (đi cầu lắt nhắt, táo bón hoặc tiêu chảy…).
Tiêu chảy, táo bón hoặc cảm giác trực tiện không sạch.
Thay đổi về tính chất và hình dạng phân (như phân dẹt hơn bình thường, có mùi tanh bất thường…).
Mệt mỏi, suy nhược cơ thể.
Đau bụng hoặc khó chịu vùng bụng dưới.
Sụt cân không rõ lý do. Nôn ói.
Xuất hiện khối u ở vùng bụng, bụng to dần.
Nguyên nhân và các yếu tố ung cơ ung thư đại tràng
Yếu tố dinh dưỡng:
Ung thư đại trực tràng liên quan chặt chẽ với chế độ ăn nhiều thịt, mỡ động vật. Thực phẩm có nhiều mỡ, thịt động vật làm tăng lượng acid mật, làm thay đổi và thúc đẩy sự phát triển các vi khuẩn trong ruột, nhất là những vi khuẩn yếm khí như Clostridia. Các vi khuẩn này có thể biến đổi các acid mật thành các chất chuyển hóa có khả năng tác động tới sự sinh sản của các tế bào biểu mô ruột. Những thực phẩm có nhiễm các hóa chất gây ung thư như benzopyren, nitrosamin… cũng có khả năng gây ung thư. Chế độ ăn ít chất xơ, làm giảm khối lượng của phân và kéo dài thời gian phân ở lại trong ruột, tạo cơ hội cho sự sản xuất các chất sinh ung thư nội sinh, làm niêm mạc ruột phải tiếp xúc lâu hơn với các chất gây ung thư. Chế độ ăn thiếu các Vitamin A,B,C,E, thiếu canxi làm tăng nguy cơ gây ung thư.
Các tổn thương tiền ung thư:
Viêm đại trực tràng chảy máu và bệnh Crohn: khoảng 20-25% bệnh nhân viêm đại trực tràng chảy máu có nguy cơ bị ung thư hóa sau thời gian trên 10 năm. Polyp đại trực tràng là những thương tổn tiền ung thư, chẳng hạn như: Polyp tuyến, polyp tăng sản và polyp loạn sản phôi. Những polyp có kích thước >2cm có nguy cơ ung thư cao.
Yếu tố di truyền:
Yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng trong sinh bệnh ung thư đại trực tràng, với gen sinh ung thư và các hội chứng di truyền bao gồm: bệnh đa polyp đại trực tràng gia đình và hội chứng ung thư đại trực tràng di truyền không có polyp. Các hội chứng di truyền trong ung thư đại trực tràng bao gồm: - Bệnh đa polyp đại trực tràng gia đình (FAP): di truyền gen trội nhiễm sắc thể thường, gồm rất nhiều polyp trong lòng đại trực tràng (>100), phần lớn ung thư hóa trước tuổi 40. - Hội chứng Peutz-Jeghers: di truyền gen trội nhiễm sắc thể thường. Bệnh nhân có nhiều polyp trong ống tiêu hóa kèm theo các vết sắc tố ở da, niêm mạc miệng. - Hội chứng Gardner: gồm đa polyp kèm theo u bó sợi.
Ung thư đại trực tràng được điều trị như thế nào?
Có những phương pháp điều trị chính cho những người bị ung thư đại trực tràng:
Phẫu thuật: Tùy theo u ở giai đoạn nào mà có thể được cắt tại chỗ qua nội soi ống mềm, hay cắt đoạn đại tràng, trực tràng kèm nạo vét hạch qua mổ mở hay phẫu thuật nội soi. Khi ung thư tiến triển, phẫu thuật chủ yếu là cắt giảm khối ung thư, có thể phải mở thông đại tràng ra da hoặc nối tắc trong những trường hợp không cắt được
Hóa trị: Dùng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư. Hóa trị thường được tiến hành sau phẫu thuật nếu ung thư đã lan đến các hạch bạch huyết. Bằng cách này, hóa trị liệu có thể giúp giảm nguy cơ tái phát ung thư. Hóa trị có thể được sử dụng trước khi phẫu thuật để thu nhỏ khối u. Hóa trị cũng có thể được chỉ định để làm giảm triệu chứng của ung thư đại trực tràng đã lan rộng đến các cơ quan khác. Ngày nay, điều trị nhắm trúng đích là một “vũ khí” tốt trong điều trị ung thư.
Xạ trị: Dùng tia xạ để tiêu diệt tế bào ung thư có thể còn lại sau khi phẫu thuật, để thu nhỏ khối u lớn trước khi phẫu thuật để có thể cắt u một cách dễ dàng hơn, hoặc để làm giảm triệu chứng của bệnh.
Điều trị hỗ trợ (giảm nhẹ): Mục đích giảm đau và các triệu chứng khác nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân
Liệu pháp thay thế: Những người ung thư thường buồn bã, tức giận, khó tập trung, khó ngủ và chán ăn. Phương pháp điều trị thay thế có thể giúp chuyển hướng suy nghĩ của bệnh nhân, ít nhất là tạm thời. Phương pháp điều trị thay thế có thể bằng nghệ thuật trị liệu, chuyển động trị liệu, tập thể dục, thiền, âm nhạc trị liệu, các bài tập thư giãn
Tầm soát định kỳ giúp bệnh nhân điều trị hiệu quả.
Tầm soát ung thư đại trực tràng bằng cách nào?
Chế độ ăn uống nhiều chất xơ, ngủ đủ, tập thể dục và kiểm soát chất béo cơ thể có thể ngăn chặn 45% ung thư đại trực tràng. Ngoài ra, tầm soát ung thư định kỳ 6 tháng/lần là cách để phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm.
Tầm soát rất quan trọng vì ung thư đại trực tràng ở giai đoạn đầu thường không có bất kỳ triệu chứng nào. Tầm soát có thể phát hiện bệnh ung thư trước khi nó gây ra các triệu chứng, khi cơ hội có thể chữa khỏi được nhiều nhất.
Khuyến cáo hầu hết mọi người ≥ 50 tuổi nên nội soi đại tràng để phát hiện ung thư ở giai đoạn sớm.
Phòng khám DHA Healthcare cung cấp dịch vụ khám chữa bệnh, tầm soát sức khỏe chuyên nghiệp, chu đáo, chuẩn xác. Mang đến cho bạn sự hài lòng, yên tâm, tiết kiệm thời gian và chi phí.
Liên hệ ngay với chúng tôi tại hotline 1900 1115 - 070 625 6789 để được tư vấn và đặt trước lịch khám nhé!
---
DHA HEALTHCARE - CHĂM SÓC NHƯ NGƯỜI THÂN
Địa chỉ: 221 - 221Bis Nguyễn Thị Minh Khai, P. Nguyễn Cư Trinh, Quận 1, TP.HCM
Website: https://www.dhahealthcare.vn/
Tiktok: https://www.tiktok.com/@dha_healthcare
Hotline: 1900 1115 - 070 625 6789
#DHAHealthcare #ChamSocNhuNguoiThan
Bài viết có tham khảo từ các thông tin tổng hợp trên diễn đàn về y tế